(Πηγή εικόνας: το Νέο Κβαντικό Σύμπαν, εκδόσεις Κάτοπτρο)
|
(Πηγή εικόνας: το Νέο Κβαντικό Σύμπαν, εκδόσεις Κάτοπτρο)
|
«…Η
πρώτη βόμβα έθεσε τέρμα στον πόλεμο.
Έτσι νομίζαμε. ήμασταν
πεπεισμένοι ότι είχαμε σώσει μερικά εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές. Με την έκρηξη της
δεύτερης, όμως, συνταράχτηκα.
Στο
τέλος του πολέμου, θεωρήσαμε ότι ένας άλλος παγκόσμιος πόλεμος θα ήταν
αδύνατος. Ελπίζαμε ότι θα υπήρχε μία διεθνής υπηρεσία διαχείρισης της πυρηνικής
ενέργειας, η οποία θα έλεγχε και την χρήση των βομβών. Σαράντα χρόνια αργότερα,
φαίνεται ξεκάθαρα ότι ήμασταν πολύ αφελείς. Δεν υπήρξε διεθνής συνεργασία.
Αντίθετα οι μεγάλες δυνάμεις επιδόθηκαν στον ανταγωνισμό των πυρηνικών
εξοπλισμών. Υπάρχουν σήμερα σχεδόν πενήντα χιλιάδες βόμβες, αρκετές για να
εξαφανίσουν εκατό φορές την Σοβιετική Ένωση, την Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη!
Αυτό
που δεν φανταζόμασταν ήταν ότι έτσι άρχιζε μία νέα εποχή στην πολιτική ιστορία
της ανθρωπότητας. Μία εποχή την οποία οι επόμενες γενιές, αν η καταστροφή
ενός πυρηνικού πολέμου δεν εξαφανίσει εξ ολοκλήρου το ανθρώπινο γένος, θα κρίνουν
ως μία σοβαρή περίπτωση μαζικής παραφροσύνης…
Σήμερα,
το πρωταρχικό καθήκον της ανθρωπότητας είναι η αποφυγή του πυρηνικού πολέμου…
Αυτός
είναι ο στόχος, αυτή είναι η επείγουσα ανάγκη, προϋποθέτει,
όμως, μία πραγματική αντιστροφή της αντίληψης
των πολιτών και εκείνων που παίρνουν τις αποφάσεις: ας πάψουν να σκέφτονται με
στρατιωτικούς όρους μιας πιθανής αναμέτρησης και ας συλλογιστούν με
πολιτικούς όρους αμοιβαίας υπευθυνότητας. Διότι, ας μη διστάσουμε να το
ομολογήσουμε, ο ανταγωνισμός των πυρηνικών εξοπλισμών, που κατέληξε στην ανάπτυξη
των σημερινών πενήντα χιλιάδων όπλων, αντιπροσωπεύει την πιο φοβερή, την πιο
ζοφερή, την πιο κακόβουλη μόλυνση του πνεύματος. Αποκαλύπτει την ατροφία της
ηθικής ικανότητας για αντίσταση στην χωρίς όρια βία. Και γι' αυτήν την ατροφία,
που εκδηλώθηκε στην διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου με τους μαζικούς
βομβαρδισμούς των πόλεων μέσα στην γενική αδιαφορία, η Ανατολή και η Δύση
είναι εξίσου υπεύθυνες, διότι έκαναν τους λαούς της Γης να αποδεχτούν την ιδέα
και την πραγματικότητα ενός αιώνιου ανταγωνισμού εξοπλισμών και να συνηθίσουν
να ζουν με αυτήν.
(Πηγή εικόνας: το Νέο Κβαντικό Σύμπαν, εκδόσεις Κάτοπτρο)
|
Αν
το πρόβλημα είναι τελικά πολιτικό και, όπως μόλις επεσήμανα, πνευματικό ή
ηθικό, αποτελεί υπόθεση όλων, και κατά συνέπεια αφορά ειδικότερα την ευθύνη των
επιστημόνων. Οι επιστήμονες πρέπει να αντικρίσουν κατάματα τις αντιθέσεις που
προκλήθηκαν από την επίδραση της επιστήμης στην κοινωνία. Πρέπει να αναρωτηθούν
για τους κοινωνικούς μηχανισμούς που οδηγούν στις καλές και τις κακές εφαρμογές
των αποτελεσμάτων τα οποία συνάγουν. Πρέπει να εμποδίζουν την παρεκτροπή των
ανακαλύψεων τους προς ολέθριους σκοπούς. Αντίθετα, πρέπει να ελέγχουν όλες τις
πιθανότητες εκμετάλλευσης της εργασίας τους, ώστε να βελτιώνεται η κατάσταση
της πλειοψηφίας. Αν χρειάζεται, οφείλουν επίσης να είναι ικανοί να
αντιστέκονται στις οικονομικές και πολιτικές πιέσεις που δέχονται, και να
αρνούνται να συμμετέχουν σε εγχειρήματα τα οποία κρίνουν καταδικαστέα. Είτε το θέλουν
είτε όχι, οι επιστήμονες βρίσκονται στο επίκεντρο της κοινωνικής και πολιτικής
ζωής, των τάσεων και των συγκρούσεων της. Αντί να κλείσουν τα μάτια μπροστά σ'
αυτήν την κατάσταση, πρέπει να την αναγνωρίσουν και να δράσουν αναλόγως…».
Αυτά έγραφε στο όχι και πολύ μακρινό
παρελθόν ο Victor Weisskopf, ένας από τους θεμελιωτές της κβαντικής
ηλεκτροδυναμικής, επίτιμος καθηγητής στο MIT και διευθυντής του CERN για μία 5ετία
(1960-1965). Σήμερα τα πυρηνικά όπλα έχουν ξεπεράσει σε αριθμό τις 50000,
ευρίσκονται δε στην κατοχή πολλών κρατών με αποτέλεσμα ο κίνδυνος μιας
πυρηνικής σύρραξης να είναι περισσότερο αυξημένος από ότι ήταν την περίοδο του
Ψυχρού Πολέμου.
Victor Frederick Weisskopf (1908-2002) (Πηγή εικόνας:www.wikipedia.org) |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου